Obróbki powierzchni przedmiotów obrotowych zewnętrznych poprzez toczenie i wewnętrznych poprzez wytaczanie wykonuje się za pomocą tokarek. Najczęściej są to przedmioty o kształcie wałków, stożków, kul, często gwintowane zewnętrznie i wewnętrznie. Zasadniczymi ruchami wykonywanymi przez urządzenie są: ruch obrotowy przedmiotu obrabianego oraz prostoliniowy ruch posuwowy narzędzia. W zależności od rodzaju obrabianego przedmiotu a także specyfiki obróbki, tokarki możemy podzielić na kłowe, uchwytowe, tarczowe, rewolwerowe, półautomaty tokarskie, automaty tokarskie, zataczarki oraz specjalne przeznaczone na przykład dla zegarmistrzów.
Różnice w tokarkach kłowych do metalu
Tokarki do metalu używane najczęściej to tokarki kłowe. Dzielą się ze względu na wielkość obrabianych przedmiotów. Największy wymiar przedmiotu jaki może być obrabiany określa rozstaw kłów, największą średnicę toczenia nad łożem i największą średnicę toczenia nad suportem. Przykładem powszechnych urządzeń kłowych są tokarki stołowe. Stosuje się je przy obróbce przedmiotów o niewielkich rozmiarów wymagających dużej precyzji. Mają one zwykle niewielkie rozmiary, a ich podstawą są drewniane lub metalowe szafki. Stosowane są najczęściej w zakładach zegarmistrzowskich, optycznych i precyzyjnej, drobnej wytwórczości. Podobnym typem są tokarki przeznaczone do obróbki gładkościowej, które wykańczają przedmioty.
Są wyposażone w diamentowe noże lub noże z węglików spiekanych. Tokarki do metalu używane przy obróbce żeliwnych i stalowych przedmiotów to tokarki uniwersalne. Charakteryzują się szerokim zastosowaniem zarówno w obróbce zgrubnej i precyzyjnej. Umożliwiają również nacinanie gwintów metrycznych, calowych, modułowych i diametral-pitch. Tego rodzaju tokarki do metalu oferuje Exapro.
Spotkać można również tokarki do metalu używane przy seryjnych produkcjach. Tokarki produkcyjne cechuje duży zakres zastosowań i duża szybkość pracy. Wadą tych urządzeń jest brak uniwersalności, nie nadają się na przykład do gwintowania. Innym typem tokarki kłowej jest tokarka wielonożowa, która wykonuje dokładną pracę. Nazewnictwo wywodzi się od tego, iż stosuje się w nich jednocześnie klika noży do obróbki. Mają dwa suporty, jeden tylny, który służy do toczenia wzdłużnego oraz przedni, służący do toczenia poprzecznego. Mogą mieć sterowanie elektrohydrauliczne lub elektromechaniczne.
Tokarki kopiujące
Precyzyjnym rodzajem tokarek są tokarki kopiujące. Służą one do kopiowania i obróbki przedmiotów. Ostrze noża tokarki przesuwa się po urządzeniu kopiującym. Dzięki temu kopiowany jest kształt ze wzornika. Urządzenie wykorzystuje ruchy wzdłużne i skośne. Ostatnim typem są tokarki do metalu używane w przemyśle ciężkim. Przeznaczone są do obróbki olbrzymich przedmiotów osiągających masę nawet 7 ton. Najczęściej są to urządzenia wielozadaniowe. Przy ich użyciu można przeprowadzić toczenie zgrubne, poprzeczne i wzdłużne, frezowanie rowków wpustowych i płaszczyzn, nacinanie gwintów, wytaczanie, toczenie stożków, wiercenie otworów poprzecznych, szlifowanie wałków i otworów o różnej średnicy, a nawet toczenie kopiowe.